Sorabistiku studować

Aktualne

do hodź informaciski dźeń

Studijny informaciski dźeń 2024

Studijny poskitk Instituta za sorabistiku

[dolnoserbski dołojcy]

Institut za sorabistiku přeprošuje sobotu, 4. meje 2024 na informaciskej zarjadowani w ramiku Studijneho informaciskeho dnja Lipšćanskeje uniwersity, hdźež předstaja so wšitke studijne předmjety instituta.

Serbskorěčne zarjadowanje z předstajenjom studijnych předmjetow B. A.…

Serbšćinu studować – wězo w Lipsku!

Sorabistika je studij rěče wosebiteho razu. Hač je serbšćina Waša maćerna rěč abo so prosće za rěče horiće – je wjele dobrych přićinow, sorabistiku w Lipsku studować.

enlarge the image: Foto: Swen Reichhold
Foto: Swen Reichhold

Witajće na Instituće za sorabistiku w Lipsku!

Studij sorabistiki rěka studować w familiarnej atmosferje, ale tež na wulkej a napjatej uniwersiće kaž tež w jednym z najatraktiwnišich městow Němskeje.

W lěće 1951 załoženy Institut za sorabistiku słuša k Filologiskej fakulće w Duchowowědnym centrumje (GWZ) na Beethovenowej 15, 04107 Lipsk. Tu su naše běrowy a rumosće, hdźež so zarjadowanja wotměwaja, kaž tež kofejownja w hudźbnej štwórći. Za dobru wuknjensku atmosferu wupłaći so krótki puć k bibliotece Albertinje, najrjeńšej bibliotece Lipska.

Lipšćanska uniwersita

Naša uniwersita liči k najstaršim a na tradicijam najbohatšim, runočasnje pak tež k najnačasnišim uniwersitam Němskeje. Wjace wo profilu našeho wuwučowanišća zhoniće na centralnej webstronje uniwersity kaž tež na universitnym Youtube-kanalu.
 

Bydlenje

Bydlenje a žiwjenje w Lipsku, w sedmym najwjetšim měsće Němskeje, hodźitej přeco hišće zapłaćić. Studenća maja móžnosć, sej swoje bydlenje wobstarać abo zhromadnje z druhimi studentami we wšelakorich štwórćach bydlić. Lipšćanski studentski skutk poskića studowacym nimo toho internaty na wšelakich stejnišćach. Dalše informacije k požadanju wo internatne městno namakaće na webstronje studentskeho skutka.

Studentske žiwjenje

Lipsk je młode, dynamiske a kreatiwne město, kotrež so wot něhdźe 40.000 studowacych jasnje sobu formuje. Nimo mnohich zarjadowanjow, ewentow a konferencow uniwersity dawa tež přewšo atraktiwny a bohaty poskitk. Lipsk ma aktiwnu wuměłsku a hudźbnu scenu; wustajeńcy a festiwale so prawidłownje wotměwaja. Zeleny wobraz města z wjele parkami a jězorowej krajinu wabi předewšěm w lěću mnohich won do přirody. Sportowe wurunanje k studijej twori nimo toho mnohostronski wysokošulski sportowy poskitk.

W stawiznach Lipska hrajachu tež Serbja wěstu rólu. Hač do dźensnišeho je Lipsk městno, hdźež so serbska kultura pěstuje.

Wokoło 600 zasydlichu so Słowjenjo do ruma pozdźišeho města Lipska – do regiona mjez Łobjom, Solawu a Modłeju. W Fredegarskej chronice z lěta 631 wobkrući so prěni raz pisomnje, zo su tam Serbja sydlili. Spočatk 10. lětstotka natwarichu so wjacore wuchodofrankske hrody na městnach něhdyšich serbskich wjeskow. Tak tež pola Lipska, hdźež so Serbja sobu při natwarje Lipšćanskeho hroda wobdźělichu. Wjele měšćanskich dźělow Lipska pokazuja na to, zo su tam něhdy Serbja sydlili.
 

Ze studijom sorabistiki w Lipsku stejiće w dołhej tradiciji serbstwa na uniwersiće.

Prěnje serbskorěčne zwučowanja na Alma Mater Lipsienis so započachu 1716 ze załoženjom Serbskeho prědarskeho towarstwa Societas Lusatorum Sorabica přez někotrych serbskich studentow ewangelskeje teologije. Nimo rěčnych a prědarskich zwučowanjow nastachu ćišćane serbske (hornjoserbske) pojednanja a rukopisna nowina.
 

Tež dźensa mamy žiwu serbsku studentsku kulturu w Lipsku.

Sorabija Lipsk z. t. angažuje so za wobchowanje serbskeje kultury a serbskich tradicijow zwonka Łužicy, mjenujcy w Lipsku. Towarstwo woswjeći w lěće 2016 swoje 300-lětne wobstaće a liči z tym k najstaršim zjednoćenstwam studowacych. Serbske nałožki so w Lipsku haja – tak organizuja so na přikład chodojtypalenje, mejemjetanje, kermuška. Mnozy serbscy studenća bydla w studentskim internaće na Arna-Nitzschowej, hdźež je tež jich klubownja centrifuga. Na kermušce, kotraž wotměje so stajnje na spočatku zymskeho semestra, přiwzaja so nowi studenća po tradicionelnym wašnju do Sorabije. Nimo toho so dźerža kontakty k někotrym zjednoćenstwam w Lipsku. Dźěl sobustawow skutkuje w radźe jědnaćoch Sorabije.

Sorabistika je studijny směr z wuběrnymi dźěłowymi wuhladami.

  • Nuznje pytaja so serbscy wučerjo, kotřiž podadźa so po zakónčenju studija do Łužicy, zo bychu na serbskich šulach wuwučowali. Zdobom wobsteji tež móžnosć, na rěčnych šulach za dorosćenych dźěłać.
  • Ale tež nimo wučerstwa skići sorabistika mnohostronske wuhlady zhladujo na dźěłowe městno, dokelž je spěchowanje mjeńšiny statnje zawěsćene a je jenož mało ludźi z wotpowědnymi znajomosćemi.
  • Rozšěrjene znajomosće serbšćiny su trěbne za dźěło w zarjadach, administratiwnych zarjadnišćach abo w organizacijach, kiž so z rěču, literaturu, stawiznami, kulturu a wuměłstwom Serbow rozestajeja.
  • Serbske institucije pytaja zdobom wosoby, kiž dale na mjenowanych wobłukach slědźa. Tak trjebaja Serbski institut z. t., Serbski muzej a Rěčny centrum WITAJ na př. rěčespytnikow abo historikarjow.
  • Tež přistajenje pola serbskich medijow je móžne. Nimo wšelakich serbskich nowinow a časopisow přistaji tež serbska wotnožka sćelaka MDR sorabistow.
  • Dale je tež dźěło jako přełožowar abo přełožowarka móžne.
  • Naposledk skići tež turistowy sektor we Łužicy wjele dźěłowych městnow.

Studij na Instituće za sorabistiku skići móžnosć, so mnohostronsce angažować a přez hranicy swojeje wědy hladać.

Fachowe konferency dadźa studowacym móžnosć, so jako připosłuchacy abo samo jako přednošowacy wobdźělić a aktualne slědźenje sobu dožiwić. W poslednich lětach wotměwachu so na instituće n. př. konferenca k 70-lětnemu jubilejej Lipšćanskeje sorabistiki kaž tež Celto-Slavica 10. Institut organizuje nimo toho prawidłowny slědźerski seminar k temje mjeńšinowych rěčow, kotryž je za wšitkich zajimcow wotewrjeny. Přednošowacy pochadźeja zdźěla tež z druhich fachowych wobłukow a uniwersitow kaž tež z wukraja.

Institut za sorabistiku je tež mjezynarodnje splećeny, štož studowacym tyje. Štóž chce, móže dźěl studija we wukraju absolwować, kaž přez Erasmus-přebytk na partnerskimaj uniwersitomaj w Szczecinje (Pólska) a Galwayju (Irska).

Wědomje za europski a globalny kontekst mjeńšinowych rěčow wotewri nowy wid na serbsku rěč. W B. A. Europske mjeńšinowe rěče, ale tež we wólbnym wobłuku sorabistiki dawa móžnosć, dalše mjeńšinowe rěče wotkrywać, wosebje přez na instituće zakótwjeny lektorat iršćiny. Iniciatiwa studowacych ERIU Lipsk zwjedźe studowacych ze zajimom za mjeńšinowe rěče hromadźe a organizuje k tomu prawidłownje zarjadowanja.

 

Rěčna mnohotnosć je wažny dźěl kulturelneho bohatstwa Němskeje, Europskeje a swěta. Hódnota reginalnych a mjeńšinowych rěčow je tež wot Europskeje charty regionalnych abo mjeńšinowych rěčow připóznata, pod kotrejž stej tež hornjo- a delnjoserbšćina škitanej. Tež UNESCO je spóznawała wuznam rěčneje mnohotnosće a je 2022–2032 jako lětdźesatk indigenych rěčow pomjenowała. Za škitanje małych rěčow kaž serbšćiny trjebaja so kompetentni rěčnicy, kiž so aktiwnje za zdźerženje serbskeju rěčow zasadźeja. Studij sorabistiki přinošuje k zdźerženju serbskeju rěčow a k hajenju kultury a identity.

Studijny poskitk

Institut za sorabistiku poskića wšelake studijne směry. Wuslědźće tu, kotry je prawy za Was.

wróćo wobroćić

B. A. Sorabistika

Studijny směr bachelor sorabistiki zaběra so ze serbskimaj rěčomaj, ze serbskej kulturu a literaturu a poskići so za serbsce rěčacych kaž tež za studowacych bjez znajomosćow.

Wjace zhonić

B. A. Sorabistika

Foto: Swen Reichhold
Što to je?
wróćo wobroćić

Wučerstwo serbšćiny (statny eksamen)

Wuwučowacy za serbšćinu su nuznje trěbni. Na našim Instituće móže so serbšćina na wučerstwo za zakładnu šulu, wyšu šulu a gymnazij studować.

Wjace zhonić

Wučerstwo serbšćiny (statny eksamen)

Foto: Swen Reichhold
Što to je?
wróćo wobroćić

B. A. Europske mjeńšinowe rěče

Tu jedna so wo stawiznach, rěčnej politice a sociolinguistice mjeńšinowych rěčow w Europje. Studijny směr wobsahuje serbšćinu kaž tež znajmjeńša jednu dalšu rěč.

Wjace zhonić

B. A. Europske mjeńšinowe rěče

Foto: Swen Reichhold
Što to je?
wróćo wobroćić

M. A. Sorabistika

W dalewjedźacym masterskim studijnym předmjeće so znajomosće serbskeje rěče a kultury pohłubšeja.

Wjace zhonić

M. A. Sorabistika

Foto: Swen Reichhold
Što to je?
wróćo wobroćić

M. A. Delnjoserbšćina

W masterskim studijnym předmjeće delnjoserbšćina móža so wuwučowacy za delnjoserbšćinu jako předmjet abo wuwučowacu rěč kwalifikować.

Wjace zhonić

M. A. Delnjoserbšćina

Foto: Swen Reichhold
Što to je?

FAQ: Požadanje a spočatk studija

Wšitke informacije k požadanju a za wuspěšny spočatk studija na Instituće za sorabistiku namakaće jako přehlad na tutej stronje.

Požadanje je jeničce online móžne, normalnje přez portal AlmaWeb. Wšitke informacije k požadanju namakaće tu.

Požadanski čas za zymski semsester 2023/24 přez AlmaWeb skónči so 15.09.2023. Wšitke informacije k požadanskim a semesterskim časam namakaće tu.

Po wuspěšnym požadanju sćěhuje imatrikulacija na Lipšćanskej uniwersiće. Po tym slěduje zapianje do modulow za zymski semester. Wšitke wažne informacije namakaće tu na stronach uniwersity.

Zymski semester započina so za wšitkich nowych studentow ze zawjedźenskim tydźenjom wot 2. do 6. oktobra 2023, prjedy hač so 9. oktobra wučbne zarjadowanja započinaja. Na webstronje Lipšćanskeje uniwersity namakaće wšitke daty akademiskeho lěta kaž tež powšitkowne informacije k spočatkej studija. Na Instituće za sorabistiku přewjedźe so zawodne zarjadowanje Zahajenje semestra a tradicionelne twarjenje hodźinskeho plana, hdźež móžeće Wašich komilitonow a docentow zeznać. Dokładniše informacije k tomu namakaće na našej wosebitej stronje k spočatkej studija.

Što praji poprawom ...

Hłosy docentow a studentow

Direktor instituta prof. dr. Edward Wornar w podkasće uniwersity „Auf einen Kaffee mit …“

wo woběmaj serbskimaj rěčomaj, wo studiju sorabistiki a čehodla so wupłaći, serbšćinu wuknyć.

Docentka prof. dr. Sabine Asmus w podkasće „Auf einen Kaffee mit …“

Što je to wosebite na rědkich rěčach a što je to fascinowace na mjeńšinowych rěčach?

Foto: Swen Reichhold
Till Vogt

Wažne fakty

Fakty wo Instituće za sorabistiku

wróćo wobroćić

Wotmołwa:

Institut za sorabistiku je zarjadnišćo Filologiskeje fakulty Lipšćanskeje uniwersity. Tuta je najwjetša fakulta (po ličbje studowacych) Lipšćanskeje uniwersity.

K Filologiskej fakulće

Čemu přisłuša Institut za sorabistiku?

K wotmołwje
wróćo wobroćić

Wotmołwa:

W instituće wuwučuja so serbska rěč, literatura a kultura. Hłownej ćežišći stej sorabistiske slědźenje a wukubłanje wučerjow w hornjo- a delnjoserbšćinje.

wjace zhonić

Z čim zaběra so institut?

K wotmołwje
wróćo wobroćić

Wotmołwa:

Institut je so w lěće 1951 pod mjenom „Serbski institut“ na Lipšćanskej uniwersiće załožił. 2021 woswjeći z tym swoje 70-lětne wobstaće. W lěće 1968 je so institut přemjenował na „Institut za sorabistiku“.

wjace zhonić

Wot hdy eksistuje Institut za sorabistiku?

K wotmołwje
wróćo wobroćić

Wotmołwa:

Wot lěta 2003 je nawoda instituta Edward Wornar. Prěni direktor instituta bě w lěće 1955 Pawoł Nedo po komisariskim nawodom Pawoła Nowotneho.

wjace zhonić

Štó nawjeduje Institut za sorabistiku?

K wotmołwje
wróćo wobroćić

Wotmołwa:

Ně. Poskića so tež module ke keltiskim studijam, kiž móža so we wólbnym wobłuku studować. Studijny směr B. A. Europske mjeńšinowe rěče wobsahuje hornjoserbšćinu a znajmjeńša jednu dalšu europsku mjeńšinowu rěč.

wjace zhonić

Wuwučuje so na Instituće za sorabistiku jenož serbšćina?

K wotmołwje
wróćo wobroćić

Wotmołwa:

Serbski prědarski kolegij (jako wědomostny předchadnik sorabistiki) smědźeše wot lěta 1717 sobotu w uniwersitnej cyrkwi (dźensniši Pawlinum) serbsce prědować. Rozeta cyrkwje so pokaza w dźensnišim logu instituta.

wjace zhonić

Što ma Pawlinum z Institutom za sorabistiku zhromadneho?

K wotmołwje

#SorabistikaLipsk

To móže Was tež zajimować

Powšitkowne informacije k online-požandanju

wjace zhonić

Centralne studijne poradźowanje Lipšćanskeje uniw.

wjace zhonić

Studijny předmjet „sorabstika“

wjace zhonić